دیگ بخار چیست؟

دیگ بخار

دیگ بخار یک محفظه بسته است که در آن مایعی مانند آب، گرم می شود تا بخار یا حالت بخار مایع تولید شود. سپس بخار یا آب گرم از طریق یک سیستم لوله کشی به گردش در می آید تا گرما را برای کاربردهای مختلف مانند گرمایش، تولید برق و سایر فرایندها منتقل کند. دیگ های بخار و سیستم های مرتبط، سیستم های تبادل حرارتی کارآمدی هستند، اما اگر به درستی نگهداری و کار نشوند، می توانند خطرناک باشند.

دسته ‌بندی دیگ های بخار

بویلرها بر حسب تعداد مسیری که گازهای ناشی از احتراق طی می‌کند تا وارد دودکش شوند به چند دسته تقسیم می‌شود.

• تک پاس : نسل اول بویلرهای ذغال سنگ سوز لوکوموتیوهای بخار از این نوع بوده‌اند که در آنها گازهای ناشی از احتراق مسیر دیگ را یک بار طی می‌کند و بعد وارد دودکش می‌شود. این نوع از بویلرها دیگر ساخته نمی‌شوند.
• دو پاس : (برای تولید آب‌گرم) گازهای ناشی از احتراق مسیر دیگ را دو بار طی می‌کند و بعد وارد دودکش می‌شود.
• کوره برگشتی : گازهای ناشی از احتراق مسیر کوره را دوبار طی می‌کند و سپسس به پاس لوله‌ها منتقل شده و به سمت دودکش حرکت می‌کند. راندمان بویلرهای کوره برگشتی از بویلرهای دو پاس بیشتر است.
• سه پاس : (برای تولید آب‌گرم و بخار) گازهای ناشی از احتراق مسیر دیگ را سه بار طی می‌کند و بعد وارد دودکش می‌شود.
• چهار پاس : دیگ‌های ۴ پاس صرفاً برای تولید بخار در تناژ بالا تولید می‌شود. گازهای ناشی از احتراق مسیر دیگ را چهار بار طی می‌کند و بعد وارد دودکش می‌شود

کاربرد دیگ بخار

برای درک درست از مفهوم دیگ بخار باید ابتدا بدانیم هدف استفاده از دیگ بخار چیست؟ صنایع مختلف دیگ بخار را به چه منظور استفاده می نمایند؟ در صنایع مختلف برای انجام عملیات عادی خود نیاز به حرارت و گرما و انرژی وجود دارد. این عملیات می تواند گرمایش و پخت مواد اولیه، ذوب نمودن، یا به حرکت در آوردن باشد. طراحان در فرآیندهای گوناگون با مزیتهای استفاده از روش های حرارت دهی غیرمستقیم در مقابل روش های مستقیم واقف هستند. به همین دلیل ترجیح می دهند از طریق سیالات مختلف از قبیل آب، گاز یا روغن این انرژی حرارتی را فراهم آورند.

در این میان بخار آب بعنوان سیالی که شکل گاز دارد و حرارت آن بسیار بالاتر از آب داغ می باشد و همچنین انرژی جنبشی بالایی دارد مورد توجه زیادی قرار گرفته است. انرژی جنبشی بخار در کارخانجات مختلف برای به گردش درآوردن توربین های محلی جهت تولید الکتریسیته مورد استفاده قرار می گیرد. همچنین انرژی گرمایی بالای بخار در صنایعی که نیاز گرمایشی دارند برای حرارت دهی و پخت و پز کاربرد دارد.

لذا دیگ بخار یکی از اصلی ترین و مهم ترین تجهیزات و ماشین آلات صنعتی است که مورد استفاده کارخانجات مختلف در صنایع غذایی، نساجی، نفت، پتروشیمی، شیمیایی، یونولیت، بتن سازی، تولید قارچ و …. قرار می گیرد.

مزایای دیگ بخار

• دیگ های بخار مزایای گسترده ای دارند، در زیر به چند مورد از آنها اشاره می‌کنیم:
• تنوع در ظرفیت، نوع و فشار کار این تجهیزات سبب شده تا شما بتوانید در ظرفیت مورد نیاز آن را سفارش دهید.
• جنس فولادی دستگاه راندمان و طول عمر آن را افزایش می‌دهد.
• راندمان احتراق سوخت در دیگ های فولادی بالاتر از چدنی است.
• برای احتراق دیگ های بخار می توان از انواع سوخت های مصرفی نیز بهره برد.
• دیگ های بخار توانایی تحمل فشارهای بالایی را دارند.